Zaburzenia równowagi oraz zawroty głowy to poważne schorzenia w istotnym stopniu wpływające na obniżenie jakości życia. W ich leczeniu pomóc mogą fizjoterapeuci oraz osteopaci. Zastosowanie odpowiedniej terapii i rehabilitacji może pomóc w stosunkowo szybkim powrocie do zdrowia.

Zawroty głowy – przyczyny, metody leczenia

Zgodnie z definicją, zawroty głowy to subiektywne odczucia oraz halucynacje ruchu wirowego, które oddziałują w trakcie napadu na ciało chorej osoby. Zawroty głowy wynikają z zakłóceń w którejś z części układu równowagi, co ma spory wpływ na obniżenie ogólnej jakości życia. Mogą one być wywołane różnymi czynnikami, takimi jak:

obniżony poziom cukru we krwi,
niedokrwistość,
objawy neurologiczne,
zwiększone napięcie w okolicach potylicy i szyi.

Zawroty głowy mogą być także jednym z objawów towarzyszących w migrenie lub niedowładzie nerwów czaszkowych u osób w młodym wieku. Z kolei u seniorów zawroty głowy mogą występować jako objaw towarzyszący wad postawy, niedowładu kończyn oraz zmian zwyrodnieniowych.

Niestety, w dalszym ciągu najpopularniejsze metody leczenia zawrotów głowy to farmakoterapia oraz fitoterapia. Leczenie farmakologiczne w świetle najnowszych badań jest wysoce nieskuteczne. Warto wiedzieć o tym, że znacznie lepsze rezultaty może przynieść połączenie fizjoterapii z osteopatią. Dzięki temu powstałe napięcia mięśniowe w okolicy szyi i potylicy ulegają znacznemu zmniejszeniu, a krążenie tętnicze w obrębie głowy i szyi poprawia się.

Rodzaje i objawy zawrotów głowy

Zawroty głowy można podzielić na kilka rodzajów:

Zawroty głowy układowe (uszne). Wynikają one z nieprawidłowego działania błędnika, czyli narządu równowagi i/lub nerwu przedsionkowo-ślimakowego. Pacjenci, których dotyczy ta przypadłość, wskazują, że odczuwają wirowanie ciała lub całego otoczenia. Takim zawrotom dość często towarzyszą także zaburzenia słyszenia.
Zawroty głowy nieukładowe (mózgowe). Są one spowodowane zaburzeniami ośrodkowego układu nerwowego. Pacjenci dotknięci tym typem zawrotów opisują, że towarzyszy im wrażenie niepewności podłoża, braku stabilności. Ponadto, odczuwają kołysanie, oszołomienie i falowanie oraz mają trudności z percepcją przestrzeni wokół siebie. Gdy przyczyną takich zawrotów są poważne stany kliniczne, na przykład udar mózgu, obserwuje się również niedowład kończyn, opadanie powiek, upośledzenie narządu mowy.

Fizjoterapia jako metoda leczenia zawrotów głowy

Rehabilitacja ruchowa (kinezyterapia), czyli dziedzina fizoterapii, jest uważana przez specjalistów za właściwy sposób leczenia każdego rodzaju zawrotów głowy. Zalecenia mówią o tym, że można zastosować ją zaraz po ustąpieniu ostrej fazy objawów. Faza ostra leczona jest zawsze w sposób objawowy środkami przeciwwymiotnymi, anksjolitycznymi oraz przeciwhistaminowymi. Niektórzy pacjenci w początkowej fazie kinezyterapii skarżą się na nasilenie niektórych objawów.

Istnieje kilka wskazań do wybrania omawianej metody leczenia zawrotów głowy. Są one następujące:

obustronne uszkodzenie przedsionków,
zaburzenia równowagi oraz zawroty głowy wynikające z podeszłego wieku,
zawroty głowy wynikające ze zmiany położenia lub ruchu (bez zauważalnych cech uszkodzenia obwodowej części narządu przedsionkowego),
napadowy położeniowy zawrót głowy (będący następstwem uszkodzenia narządu otolitowego),
jednostronne, częściowe lub całkowite uszkodzenie przedsionka.

Ćwiczenia dobiera się w zależności od tego, jakie jest źródło zawrotów głowy. W przypadku, gdy przyczyna ma pochodzenie obwodowe, wówczas stosuje się ćwiczenia habituacyjne oraz koordynujące postawę ciała. Powodują one usprawnienie kompensacji, czyli wyrównanie istniejącego deficytu. Ponadto przywrócone zostają w ten sposób prawidłowe funkcje odruchowe, które są uzależnione od narządu przedsionkowego. Ćwiczenia w zawrotach głowy pochodzenia ośrodkowego nastawione są przede wszystkim na zastąpienie wyłączonej automatycznej kontroli ruchu oraz postawy świadomą kontrolą, czyli taką, która jest wywierana przez wzrok oraz proppriocepcję.

Kinezyterapia nie jest polecana pacjentom, których zawroty głowy dotykają stosunkowo rzadko bądź gdy nie są wynikiem zmiany położenia ciała. Podstawa leczenia zawrotów głowy to zwiększenie aktywności ruchowej, zaś fizjoterapia może być uzupełnieniem.

Napadowe zawroty głowy a fizjoterapia

W napadowych zawrotach głowy leczenie farmakologiczne jest wysoce nieskuteczne. Według badań najskuteczniejsze są trzy techniki rehabilitacyjne:

Manewr repozycyjny według Epleya. Najskuteczniejsze i najczęściej wykonywane ćwiczenie w leczeniu łagodnych zawrotów głowy. Fizjoterapeuta ustawia głowę chorego w standardowej pozycji z niewielkim odchyleniem i skrętem o 45 stopni. Taki ruch wywołuje niewielkie zawroty głowy. Potem przeprowadza się ruch rotacji o 90 stopni w stronę przeciwnego ucha naprzemiennie.
Ćwiczenia odczulające według Brandta i Daroffa. Pacjent wykonuje wielokrotne i naprzemienne ruchy głowy i tułowia. W trakcie wykonywania tego rodzaju ćwiczeń zmienia się ułożenie ciała z pozycji siedzącej do leżącej w stronę zajętego ucha oraz twarzą odwróconą do góry i w stronę przeciwną i w kierunku ucha zdrowego z twarzą do dołu.
Manewr uwalniający według Semonta. Fizjoterapeuta wykonuje go przez podniesienie głowy pacjenta szybkim ruchem z pozycji siedzącej do leżącej w stronę zajętego ucha z twarzą odchyloną do góry o 45 stopni. Gdy miną 3 minuty głowę przenosi się na drugą stronę. Po kolejnych 3 minutach powraca się do pozycji siedzącej.

Jak osteopatia pomaga w zwalczaniu zawrotów głowy?

Do gabinetów osteopatycznych zdecydowanie najczęściej trafiają pacjenci, u których wykluczono problem strukturalny, a mimo tego zawroty głowy nie ustąpiły. Wtedy mamy do czynienia z dysfunkcją, która może być spowodowana na przykład nieprawidłowym ukrwieniem i drenażem (pnia mózgu i móżdżku – gdy zaburzony jest przepływ krwi przez tętnice kręgowe, dochodzi do zjawiska niedokrwienia oraz niedotlenienia). W takim przypadku osteopatia normalizuje odcinek szyjny kręgosłupa.

Kolejną dysfunkcją może być niewłaściwy drenaż żylny i limfatyczny jamy czaszki. Często wynika to z zaburzeń rytmu czaszkowo-krzyżowego oraz ruchomości kości czaszki względem siebie. Zablokowanie ruchomości sprawia, że następuje ucisk na struktury wewnątrz oraz upośledzony zostaje prawidłowy drenaż. Profesjonalny osteopata stosuje wówczas techniki cranio-sacralne, co sprawia, że możliwe jest przywrócenie utraconego ruchu oraz normalizowane jest napięcie błonowo-płynowe wewnątrz głowy.

Z kolei w przypadku gdy przyczyna zawrotów głowy to stres lub przemęczenie, wtedy osteopata niweluje napięcia powstałe w układzie wegetatywnym nerwowym. Zastosowanie terapii osteopatycznej powoduje, że możliwe jest całkowite uwolnienie pacjentów od problemu zawrotów głowy, które były dla nich utrapieniem przez wiele lat.

UMÓW WIZYTĘ ONLINE

Zawroty głowy, zaburzenia równowagi? Jest na to sposób!

Sprawdź wolne terminy w kalendarzu wizyt i umów się ze specjalistą już teraz!

Zaplanuj wizytę