Dyskopatia kręgosłupa – objawy, przyczyny, leczenie, rehabilitacja

Ból występujący w okolicach pleców, brzucha oraz górnych partii nóg to dość często spotykana dolegliwość, z którą zmaga się duża część osób. Czasami wynika to po prostu z przepracowanego dnia, zbyt dużej aktywności fizycznej bądź ogólnego przemęczenia naszego organizmu i poszczególnych partii mięśni. Jeżeli jednak dolegliwości bólowe pojawiają się regularnie, wtedy powinniśmy pochylić się nad tym tematem i poszukać pomocy u lekarza specjalisty, ponieważ bóle te mogą zwiastować dyskopatię kręgosłupa.

Czym jest dyskopatia?

Dyskopatia to określenie zwyrodnienia kręgosłupa, które jest bezpośrednio powiązane z degeneracją krążka międzykręgowego (dysku). Nasz kręgosłup złożony jest z kręgów, a także znajdujących się pomiędzy nimi dysków. Porównać je można do poduszek, które amortyzują nasze ruchy. W skład krążka międzykręgowego wchodzi jądro miażdżyste. W normalnych warunkach powinno być ono dobrze uwodnione. Jądro miażdżyste otoczone jest przez pierścień włóknisty.

Czasami włókna wyżej wspomnianego pierścienia ulegają pęknięciu. Taka przypadłość nazywana jest ogniskowym uszkodzeniem pierścienia włóknistego. Przy jej występowaniu odczuwamy ból pleców, który w szczególności uaktywnia się przy podnoszeniu ciężarów oraz schylaniu się. Nasz organizm robi oczywiście wszystko, aby samemu naprawić uszkodzony pierścień. Niestety, ale blizna, którą wytwarza nadal jest podatna na uszkodzenia.

W sytuacji, kiedy pierścień pęka a jądro miażdżyste przedostaje się do kanału kręgowego, mamy do czynienia z przepukliną kręgosłupa. W niektórych przypadkach dochodzi nawet do oderwania jądra miażdżystego od dysku. Taka przypadłość nazywana jest z kolei sekwestracją krążka międzykręgowego. Przepuklina przeważnie uciska worek oponowy oraz korzenie nerwowe w naszym ciele. Przy tym schorzeniu bardzo często występują bóle kręgosłupa oraz napięcia mięśni przy kręgosłupie. Dodatkowo pojawia się ból, który promieniuje do kończyn. Przy przepuklinie kręgosłupa mogą występować również takie objawy jak osłabienie czy też drętwienie kończyn.

Objawy dyskopatii

Objawy dyskopatii różnią się od siebie w zależności od konkretnego dysku, który uległ uszkodzeniu.

Najczęstsza ze wszystkich dyskopatii, czyli Dyskopatia lędźwiowa objawia się bólem lędźwi oraz nóg. Schorzenie to może wywoływać ból, który będzie promieniował do ud, łydek, stóp, a także pośladków. Powstaje ono na dwóch poziomach oznaczonych odpowiednio L5S1 oraz L4L5.

Dyskopatia poziomu L5S1 objawia się promieniującym bólem przechodzącym przez pośladek, tylną i boczną część łydki oraz kostkę i zewnętrzną część stopy. Nieleczona może doprowadzić do paraliżu mięśni odpowiedzialnych za zginanie stopy. Objawami dyskopatii poziomu L4L5 jest ból przechodzący przez pośladek, udo, łydkę, grzbiet oraz duży palec stopy.

Kolejnym typem dyskopatii jest dyskopatia piersiowa. Jej główny objaw to ból w kręgosłupie piersiowym. Bardzo często przy tym schorzeniu obserwuje się również skoliozę oraz kifozę. Uciśnięte korzenie nerwowe powodują ból, który promieniuje do klatki piersiowej oraz okolic brzucha. Objawy te są bardzo podobne do tych, które występują przy chorobach serca, a także kamicy pęcherzyka żółciowego.

Dyskopatia szyjna objawia się bólem kręgosłupa szyjnego. Może towarzyszyć mu również napięcie mięśni i przechylenie głowy w jedną ze stron. Przy przepuklinie kręgosłupa w odcinku szyjnym występować może ból ręki, który dodatkowo będzie promieniował do karku. Dodatkowo może wystąpić także rwa barkowa, czyli dolegliwość charakteryzująca się elektrycznym i piekącym bólem. Dodatkowo mogą pojawiać się również objawy takie jak drętwienie kończyn bądź ich niedowład, a także szumy uszne i zaburzenia równowagi.

Przyczyny dyskopatii

Wystąpienie dyskopatii jest ściśle powiązane z nieprawidłowym obciążeniem naszego kręgosłupa. Najczęstszymi przyczynami pojawienia się dyskopatii są:

• prowadzenie siedzącego trybu życia
• wady postawy
• zła technika podnoszenia i dźwigania ciężarów
• skrzywienie kręgosłupa (skolioza)
• zbyt długie noszenie na swoich plecach ciężkiego plecaka
• aktywność fizyczna bez ówczesnej rozgrzewki
• urazy kręgosłupa spowodowane wypadkami samochodowymi bądź upadkami z wysokości
• wiek
• ciąża

Aby zdiagnozować dyskopatię, należy wykonać badania. Zarówno te lekarskie, jak i obrazowe. Fundamentalny w tej kwestii jest rezonans magnetyczny. Badanie to w szczegółowy sposób ukazuje obecny stan kręgosłupa i ewentualne uszkodzenia dysków. W momencie, kiedy wykonanie rezonansu nie jest możliwe, należy wtedy przeprowadzić tomografię.

Leczenie dyskopatii

Według statystyk ponad 90% wszystkich dolegliwości związanych z dyskopatią kręgosłupa można skutecznie wyleczyć bez konieczności dokonywania operacji. W przypadku lekkich i niezaawansowanych schorzeń pomóc może zastosowanie samych leków, fizjoterapii oraz ćwiczeń.

Przy leczeniu dyskopatii szczególnie pomocna może okazać się rehabilitacja. Jaka będzie ona konkretnie, to już zależy od stopnia zaawansowania schorzenia i zmian strukturalnych, jakie zaszyły w krążku międzykręgowym. Dlatego też przed jakimkolwiek postępowaniem mającym na celu leczeniu dyskopatii przeprowadza się szczegółowy wywiad z pacjentem, a także wykonuje się badanie obrazowe i kliniczne. Badanie kliniczne obejmuje takie aspekty jak:

• postawa ciała
• równowaga mięśniowa
• ruchomość czynna, bierna oraz oporowa
• stan tkanek mięśni
• siła mięśniowa
• zaburzenia czucia powierzchniowego

Przy większości pacjentów zmagających się z bolesnymi dolegliwościami jakimi charakteryzuje się dyskopatia, skuteczne okazuje się leczenie zachowawczymi metodami. U prawie 90% pacjentów bóle zmniejszają się bądź ustępują całkowicie w ciągu kilku miesięcy.

W leczeniu zachowawczym wyróżniamy:

• terapię ułożeniową
• terapię manualną
• ćwiczenia
• farmakoterapię
• fizykoterapię
• kinesiotaping

Główną metodą leczenia dyskopatii jest fizjoterapia

Fizjoterapia przy występowaniu dyskopatii stosowana jest przede wszystkim w celu zredukowania bólu i dolegliwości z nim związanych. Kolejnym z elementów, na jakie wpływa fizjoterapia jest zminimalizowanie napięcia mięśniowego, a także działania prowadzące do uzyskania balansu pomiędzy poszczególnymi grupami mięśniowymi. Fizjoterapia pomoże również przywrócić prawidłową ruchomość poszczególnych segmentów ruchowych naszego kręgosłupa. Kompleksowa terapia pozwala na dużą redukcję sił, które oddziałują na krążek międzykręgowy.